Wszystko, co musisz wiedzieć na temat maseczek ochronnych.

W związku z epidemią wiele osób nosi maseczki ochronne. To bardzo dobra decyzja. Maseczki w pewnym stopniu zapewniają ochronę. Zwłaszcza osoby  narażone na częsty i bezpośredni  kontakt z osobami zarażonymi powinny je nosić! Ale czy wiemy wszystko na temat maseczek? Czy wystarczy jakakolwiek maseczka przypominająca wyglądem te profesjonalne? W jaki sposób jest to ochrona przed koronawirusem? W tym artykule dowiecie się wszystkiego na temat rodzajów maseczek oraz ich stopnia ochrony.

Jednorazowe maseczki chirurgiczne

Zwykło się uważać, że maseczka chirurgiczna to najprostszy i najsłabszy sposób obrony przed bakteriami i wirusami. Jednak tak nie jest. Jednorazowe maseczki chirurgiczne dzielą się pod względem stopnia filtracji i te o najlepszym współczynniku mogą stanowić dość dobrą barierę ochronną.
Przede wszystkim musimy uświadomić sobie, że zadaniem maseczek chirurgicznym nie jest filtrowanie powietrza tylko stwarzanie fizycznej bariery pomiędzy błonami śluzowymi a potencjalnym zanieczyszczeniem. Najlepsze maseczki  chirurgiczne chronią przed cząsteczkami, o średnicy powyżej 1 μm (mikrometra) a komórki koronawirusa mają średnicę o wiele mniejszą – między 60–140 nm (nanometra). Takie maseczki nie stanowią więc ochrony przed samymi komórkami wirusa ale stanowią skuteczną ochronę przed cząsteczkami cieczy, które zawierają skażenie.

Jak wiemy komórki wirusa nie przemieszczają się same. Muszą mieć jakiś nośnik. Zazwyczaj jest to ciecz typu ludzka ślina, która podczas kaszlu, kichania a nawet mówienia może przenosić komórki wirusa na odległość nawet do 2 metrów. W tym momencie maseczka chirurgiczna  stanowi skuteczną barierę nie pozwalającą na przedostanie się cząsteczek śliny do błon śluzowych ust i nosa.

Standardy filtracji maseczek chirurgiczny określa europejska norma EN 14683 według której maseczki chirurgiczne dzielimy na trzy rodzaje:
typ I (skuteczność filtracji ≥ 95),
typ II (skuteczność filtracji ≥ 98)
typ IIR (skuteczność filtracji ≥ 98)

Te oznaczenia powinny być wydrukowane na opakowaniach zbiorczych, więc jeśli kupujemy maseczki z niepewnego źródła, bez jakichkolwiek oznaczeń nie możemy być pewni ich stopnia zabezpieczenia.

Maseczki chirurgiczne dość szybko nabierają wilgoci i wtedy ich zdolność tworzenia bariery spada. Dlatego powinno się ich używać możliwie krótko (kilkanaście – kilkadziesiąt minut) po czym maseczkę należy w odpowiedni sposób zdjąć i od razu wyrzucić do odpowiedniego pojemnika.

Maseczkę chirurgiczną zakładamy uprzednio dezynfekując dłonie specjalnym płynem zawierającym minimum 60% etanolu lub myjąc ręce detergentem przez około 30 sekund. Tak zdezynfekowanymi dłońmi nakładamy maseczkę na twarz i zaciągamy gumki za uszy (lub zawiązujemy taśmy (troczki) na głowie. Następnie naciągamy dolną część maseczki na brodę a górną część zaciskamy na nosie tak aby maseczka przylegała jak najszczelniej do naszej twarzy. Niestety maseczki chirurgiczne nie są dostatecznie szczelne i dlatego nie mogą stanowić prawdziwej ochrony.
Ściąganie maseczki powinno odbywać się w podobny sposób: chwytamy dłońmi za gumki lub troczki i zdejmujemy maseczkę z twarzy starając się nie dotykać jej części zewnętrznej, która może mieć na sobie komórki wirusa. Następnie wrzucamy maseczkę do kosza na śmieci. Nie zostawiamy maseczki w kieszeni, w samochodzie, nie traktujemy jej jak produktu wielorazowego.

Półmaski filtrującePółmaski filtrujące, zapewniające ochronę przed zagrożeniami takimi jak cząsteczki pyłów i aerozoli zawieszonych w powietrzu, i dzielą się w zależności od klasy ochrony na trzy typy: FFP1, FFP2 i FFP3. Można znaleźć wśród nich modele zarówno jednorazowego, jak i wielokrotnego użytku. Rodzaj maski rozpoznaje się po oznakowaniu: R – do użytku wielokrotnego, NR – jednorazowe (maks. 8 godz. użytkowania).

Według standardu określanego przez europejską normę EN-149 rozróżniamy trzy typy ochrony:

1. Półmaska FFP1 –  może zablokować do 80% cząstek o wielkości ≥ 1 μm
2. Półmaska FFP2 – może zablokować do 94% cząstek o wielkości 0,5 ÷ 1 μm
3. Półmaska FFP3 – może zablokować do 99% cząstek o wielkości 0,3 ÷ 0,5 μm

Maseczki mogą mieć budowę jednolitą, bez wbudowanego filtra oraz mogą występować z wbudowanym na środku lub z boku filtrem. Maseczki bez filtra filtrują powietrze w taki sam sposób jak te z filtrem jednak dość trudno się w nich oddycha. Filtr zamontowany w maseczce w znaczny sposób ułatwia użytkownikom oddychanie wyprowadzając wydychane powietrze na zewnątrz.

Oznaczenia maseczek w innych krajach:
W Chinach stosuje się oznaczenie KN lub KF (KN94,  KN95, KN99, KN97)
W USA występują oznaczenia N (N95, N99, N97)
Przy czym standardy przyjęte w różnych krajach są nieco inne i tak typ N95 odpowiada typowi europejskiemu FFP2.

Jak widać również półmaski z filtrami FFP1 i FFP2 nie stanowią dostatecznej ochrony przed koronawirusem. Jedynie maseczki z filtrem FFP3 można zaliczyć do potencjalnie bezpiecznych.

Maseczki z filtrem antybakteryjnym

Maseczki zbudowane z silikonu oraz PVC posiadają wbudowany filtr antybakteryjny i antywirusowy zapewniający ochronę przed przenikaniem groźnych  komórek na poziomie 99,99%.

To bardzo dobra ochrona zważywszy na to, że wypełniony powietrzem kołnierz bardzo dokładnie przylega do twarzy.

Maseczka zakrywa usta oraz nos. W maseczkę wbudowany jest też zawór zastawkowy pozwalający aby wdychane powietrze dostawało się do płuc wyłącznie przez filtr.

Do maseczki z filtrem antybakteryjnym można dołączyć filtr Barrierbac S-dar lub jego odpowiednik filtr HME. Są to filtry zapewniające maksymalne dostępne w dzisiejszych czasach zabezpieczenie przed wirusami i bakteriami.

Dlaczego zakrywanie ust i nosa nie jest  wystarczającą ochroną?

Niestety nasze oczy są również narażone na przenikanie groźnych zarazków. Aby w pełni chronić twarz powinniśmy używać oprócz maseczki  zakrywającej usta i nos także okulary, gogle lub przyłbice ochronne.